WIDOK ZAMKU OD POŁUDNIOWEGO ZACHODU

edług tra­dy­cji wieś Ro­gów (daw. Ro­gau) w cza­sach pias­tow­skich na­le­ża­ła do ry­cer­skie­go za­ko­nu tem­pla­riu­szy, któ­rzy mie­li zbu­do­wać tu­taj za­mek po­łą­czo­ny pod­ziem­ny­mi tu­ne­la­mi z wa­row­nia­mi w Krap­ko­wi­cach i po­ło­żo­nym na dru­gim brze­gu Od­ry Ot­mę­cie. In­for­ma­cje o rze­ko­mych ko­ry­ta­rzach moż­na o­czy­wiś­cie wło­żyć mię­dzy baj­ki, nie ma tak­że żad­nych do­ku­men­tów pot­wier­dza­ją­cych funk­cjo­no­wa­nie w tym miej­scu za­kon­nej ko­man­do­rii. Wia­do­mo na­to­miast, że w 1305 ro­ku miej­sco­wość sta­no­wi­ła włas­ność czyn­szo­wą bis­kup­stwa wroc­ław­skie­go, a w po­ło­wie XIV stu­le­cia na­le­ża­ła do ry­ce­rzy: Cu­na­do de Ro­gow (1339) i Wer­co­ni­sa de Ro­gau (1351). W za­cho­wa­nym ak­cie kup­na-sprze­da­ży z ro­ku 1393, wy­mie­nia­ją­cym no­wych właś­ci­cie­li Ro­go­wa - bra­ci Ja­na i Ada­ma Bess, ist­nie­je wzmian­ka o ja­kieś bu­dow­li ob­ron­nej, jest ona jed­nak la­ko­nicz­na. Oko­ło 1490 roku jej gos­po­da­rza­mi zos­ta­li hra­bio­wie Ro­goy­sky z Ro­goź­ni­ka na Mo­ra­wach.

RYCINA Z LAT 20. XX WIEKU, HEIMATKALENDER FUR DEN KREIS OPPELN

amek no­wo­żyt­ny w for­mie zbli­żo­nej do współ­czes­nej zbu­do­wa­ny zos­tał pod ko­niec XVI wie­ku lub do­pie­ro o­ko­ło ro­ku 1620 z fun­da­cji wspom­nia­nych wcześ­niej Ro­goy­skich. Wznie­sio­no wte­dy dwa re­ne­san­so­we skrzyd­ła miesz­kal­ne wraz z na­roż­ną basz­tą, dos­ta­wio­ne do ist­nie­ją­cej pros­to­kąt­nej wie­ży. De­ko­ra­cyj­ne kruż­gan­ki na dzie­dziń­cu pow­sta­ły w ok­re­sie póź­niej­szym. W ro­ku 1612, po śmier­ci os­tat­nie­go z ro­du - Ste­fa­na Ro­goy­sky, ma­ją­tek prze­szedł na włas­ność ro­dzi­ny Wrbsky. Słu­żył jej przez blis­ko sto pięć­dzie­siąt lat, w koń­cu jed­nak nie­właś­ci­wie gos­po­da­ro­wa­ny, za­nied­ba­ny i za­dłu­żo­ny sprze­da­ny zos­tał w 1757 ro­ku na li­cy­ta­cji hra­bie­mu Hen­ry­ko­wi Adol­fo­wi von Ro­e­dern z Krap­ko­wic. Kil­ka lat póź­niej Hen­ryk zmarł, a je­go spad­ko­bier­cy szyb­ko poz­by­li się przy­byt­ku, od­sprze­da­jąc go hra­bie­mu Ka­ro­lo­wi Wil­hel­mo­wi von Haug­witz, przed­sta­wi­cie­lo­wi ro­du, któ­ry gos­po­da­ro­wał w Ro­go­wie i są­sied­nich włoś­ciach aż do koń­ca II woj­ny świa­to­wej, przek­ształ­ca­jąc pod­u­pad­ły za­mek w re­pre­zen­ta­cyj­ną sie­dzi­bę szla­chec­ką. Syn Ka­ro­la, Hen­ryk Kurt von Haug­witz, pre­mier Prus, roz­bu­do­wał ją dos­ta­wia­jąc do do­tych­cza­so­wej za­bu­do­wy kla­sy­cys­tycz­ne skrzyd­ło pół­noc­ne; za­ło­żył też mod­ny na owe cza­sy kra­jo­bra­zo­wy park w sty­lu an­giel­skim. Po śmier­ci os­tat­nie­go nie­miec­kie­go właś­ci­cie­la Hein­ri­cha von Haug­witz (zm. 1932) Ro­gów na­le­żał jesz­cze do przed­sta­wi­cie­li duń­skiej li­nii ro­du słu­żąc im spo­ra­dycz­nie ja­ko let­nia re­zy­den­cja. Po 1945 ro­ku prze­szedł na włas­ność pań­stwa, peł­niąc po­cząt­ko­wo funk­cję przed­szko­la, nas­tęp­nie ma­ga­zy­nu zbo­ża przy miej­sco­wym PGR-rze, co na­tu­ral­nie do­pro­wa­dzi­ło go do ru­iny. W 1965 za­by­tek prze­ka­za­ny zos­tał Wo­je­wódz­kiej Bib­lio­te­ce Pu­blicz­nej w Opo­lu i po trwa­ją­cej przesz­ło dzie­sięć lat od­bu­do­wie zos­tał od­da­ny do u­żyt­ku ja­ko fil­ia tej­że z cen­ny­mi sta­ro­dru­ka­mi i zbio­ra­mi spec­jal­ny­mi.

ZAMEK NA PRZEDWOJENNYCH FOTOGRAFIACH, NA PIERWSZYM PLANIE STARORZECZE ODRY

SKRZYDŁO POŁUDNIOWE ZAMKU, MOST ZAMKOWY

pe­ru­ją­cy jako fil­ia bib­lio­te­ki o­pol­skiej gmach gro­ma­dzi ob­szer­ną ko­lek­cję daw­nych rę­ko­pi­sów, dru­ków, map, lis­tów o­raz gra­fik, m.in. wy­da­nej w 1625 Kro­ni­ki Śląs­kiej Ja­ku­ba Schick­fu­sa, ma­py drze­wo­ry­to­wej Śląs­ka z ro­ku 1545, czy lis­tu lor­da Ge­or­ga By­ro­na ad­re­so­wa­ne­go do hra­bie­go Haug­wit­za. We wnę­trzach zam­ku u­rzą­dzo­no wys­ta­wę u­ka­zu­ją­cą roz­wój książ­ki: od pa­pi­ru­su po­przez ta­blicz­ki gli­nia­ne do księ­gi z XVIII wie­ku. Znaj­du­je się tu­taj tak­że eks­po­zy­cja ar­che­o­lo­gicz­na pre­zen­tu­ją­ca śred­nio­wiecz­ne sko­ru­py, gro­ty strzał i ele­men­ty wys­tro­ju wnętrz. Obok funk­cji kul­tu­ral­nych Ro­gów peł­ni rów­nież ro­lę oś­rod­ka o cha­rak­te­rze kon­fe­ren­cyj­no-biz­ne­so­wym z ho­te­lem w przys­tęp­nych - jak na te­go ty­pu o­biekt - ce­nach. Pięk­nie od­res­tau­ro­wa­ny, po­ma­lo­wa­ny na wy­ra­zis­ty żół­ty ko­lor gmach kon­tras­tu­je z po­ło­żo­nym po są­siedz­ku ma­low­ni­czym par­kiem, w któ­rym spot­kać moż­na wie­le rzad­kich w Pol­sce ga­tun­ków drzew, m.in.: mi­ło­rząb ja­poń­ski i tu­li­pa­now­ca.

Zamek Rogów Opolski
ul. Parkowa 36-38, Rogów Opolski
47-300 Krapkowice
tel. 77 467 21 08
e-mail: zamek.rogow(at)wbp.opole.pl

Godziny otwarcia

MAŁA ARCHITEKTURA W PARKU ZAMKOWYM

ogów Opol­ski po­ło­żo­ny jest kil­ka ki­lo­met­rów na pół­noc od Krap­ko­wic, przy le­wym brze­gu Od­ry, nie­co na po­łud­nie od au­to­stra­dy A4. Do­jazd z Krap­ko­wic ko­mu­ni­ka­cją PKS. Za­mek stoi w po­łud­nio­wej częś­ci wsi, przy ul. Par­ko­wej.

1. T. Kudyba: Rogów Opolski - posiadłość w rogu Odry
2. M. Niemczyk: Z badań [...] zamku w Rogowie Opolskim, PW 1974

DO CELU PROWADZI ZIELONY SZLAK I 'STYLOWY' DROGOWSKAZ, A PRZY ZAMKU TAKA OTO KATASTROFA

W pobliżu:
Krapkowice - zamek szlachecki Redernów XVIIw., 7 km
Krapkowice Otmęt - zamek rycerski XIV/XVIw., 10 km
Prószków - zamek szlachecki XVIw., 12 km
Opole - pozostałości zamku książęcego XIIIw., 22 km
Opole Górka - relikty zamku książęcego XIVw., 22 km
Głogówek - zamek Oppersdorffów XVIw., 23 km
Moszna - pałac eklektyczny (zwany zamkiem) XIXw., 24 km
Chrzelice - zamek joannitów XIIIw., przebudowany, 25 km

tekst: 2006
fotografie: 2006
© Jacek Bednarek