ZAMEK W POŁCZYNIE, WIDOK OD POŁUDNIA

oczątki swe­go ist­nie­nia Poł­czyn wią­że z ro­dem Gry­fi­tów, któ­rzy przy­pusz­czal­nie w XII wie­ku zbu­do­wa­li tu­taj drew­nia­no-ziem­ny zes­pół ob­ron­ny, umoc­nio­ny w koń­cu XIII stu­le­cia przez księ­cia Bo­gus­ła­wa IV. Gród sta­no­wił po­siad­łość ksią­żę­cą do po­cząt­ku lat XIV wie­ku, wte­dy bo­wiem ksią­żę War­cis­ław IV prze­ka­zał wa­row­nię Has­so­wi z ry­cer­skiej ro­dzi­ny Wed­lów. Wy­ko­rzys­tu­jąc sta­re za­ło­że­nie Wed­lo­wie wznieś­li na je­go miej­scu no­wy za­mek; mu­sie­li się jed­nak z nie­go dość szyb­ko wy­pro­wa­dzić, po­nie­waż już w 1389 Poł­czyn po­wró­cił (zbroj­nie?) w rę­ce Gry­fi­tów, któ­rzy nas­tęp­nie od­da­li go ro­dzi­nie Man­teuf­fel. W tym cza­sie za­ło­że­nie ob­ron­ne kształ­to­wa­ła bli­żej nie­o­kreś­lo­na licz­ba bu­dyn­ków wpię­tych w pię­cio­bocz­ny za­rys mu­rów ob­wo­do­wych i usy­tu­o­wa­ne na pół­noc od częś­ci cen­tral­nej pod­zam­cze. W ro­ku 1500 gmach spło­nął, zos­tał jed­nak wkrót­ce od­bu­do­wa­ny przez ów­czes­ne­go właś­ci­cie­la Kur­ta Man­teuf­fel. W la­tach 1515-25 na miej­scu star­szej za­bu­do­wy wznie­sio­no skrzyd­ła po­łud­nio­we i pół­noc­ne, a być mo­że tak­że czwo­ro­bocz­ną wie­żę na pla­nie pros­to­ką­ta o bo­kach 12,1x12,6 met­ra. W ro­ku 1654 za­mek tra­fił w rę­ce ro­dzi­ny von Kroc­kow. Je­den z jej przed­sta­wi­cie­li, ge­ne­rał An­to­ni von Kroc­kow na­ka­zał zbu­rzyć mu­ry sta­rej re­zy­den­cji i na jej miejs­cu po­bu­do­wał w la­tach 1770-72 o­par­ty na śred­nio­wiecz­nych fun­da­men­tach ba­ro­ko­wy pa­łac. Obiekt ten zos­tał w po­ło­wie XIX wie­ku wy­ku­pio­ny przez mias­to i po ko­lej­nych przek­ształ­ce­niach funk­cjo­no­wał ja­ko sie­dzi­ba pocz­ty, a nas­tęp­nie bu­dy­nek miesz­kal­ny. Po znisz­cze­niach II woj­ny świa­to­wej za­by­tek wy­re­mon­to­wa­no z przez­na­cze­niem na sie­dzi­bę pla­có­wek kul­tu­ral­no-oś­wia­to­wych.

MIASTO I ZAMEK NA POCZTÓWKACH Z POCZĄTKU XX WIEKU

bu­dyn­ku miesz­czą się o­bec­nie pla­ców­ki u­ży­tecz­noś­ci pu­blicz­nej: bib­lio­te­ka, Sa­la Ślu­bów, ga­le­rie. Wstęp na dzie­dzi­niec jest o­gól­nie dos­tęp­ny o każ­dej po­rze dnia.

'DZIEDZINIEC' ZAMKOWY, Z LEWEJ SKRZYDŁO ZACHODNIEJ, PO PRAWEJ - PÓŁNOCNE

awią­zu­ją­cy już je­dy­nie naz­wą do ar­chi­tek­tu­ry ob­ron­nej za­by­tek u­sy­tu­o­wa­ny jest na nie­wiel­kim wzgó­rzu w po­łud­nio­wo-za­chod­niej częś­ci mias­ta, przy ul. Zam­ko­wej, oko­ło 200 met­rów na po­łud­nie od Ryn­ku. Doj­ście z dwor­ca PKS zaj­mu­je o­ko­ło 10 mi­nut. Po­mi­mo oz­na­ko­wa­nia tra­sy szla­kiem żół­tym i nie­bies­kim mo­że być jed­nak dość kło­po­tli­we - war­to wte­dy trzy­mać kurs na po­łud­nio­wy-za­chód.

1. B. Guerquin: Zamki w Polsce, Arkady 1984
2. I. T. Kaczyńscy: Zamki w Polsce północnej i środkowej, Muza SA 1999
3. L. Kajzer, J. Salm, S. Kołodziejski: Leksykon zamków w Polsce, Arkady 2001

WEJŚCIE NA DZIEDZINIEC OD PÓŁNOCY, STAN SPRZED REMONTU ELEWACJI

Stare Dębno - pozostałości zamku rycerskiego XIVw., 15 km
Lipie - pozostałości zamku biskupiego XIVw., 20 km
Stare Drawsko - ruina zamku joannitów XIVw., 24 km
Świdwin - zamek rycerski/krzyżacki XIII-XVw., 24 km
Złocieniec - relikty zamku rycerskiego XIVw., 27 km

tekst: 2004
fotografie: 2004
© Jacek Bednarek